موضوع طرح:
طرح ارزیابی شرکتهای متقاضي استقرار در مركز خدمات يا مجتمع فناوري
هدف طرح:
هدف از این طرح بررسی کامل و دقیق توانمندی و قابلیتهای شرکتهای متقاضي استقرار در مركز خدمات يا مجتمع فناوري است بنحوی که درهر فعالیت تخصصی به شرکت تحت ارزیابی رتبه ای، تخصیص یابد.
نتیجه طرح:
ارزیابی شركتها تحت این نظام باعث میشود شرکتهای ارائه كنندة خدمات در هر فعالیت تخصصی ارزیابی و گریدبندی شوند. بنابراین میتوان در پروژه ها بنا به نوع خدمات مورد نیاز صنعت، بهترین شرکت با بالاترین نمره و گرید در همان فعالیت تخصصی جهت استقرار و ارائه خدمات انتخاب و بکار گرفته شود. بدیهی است انتخاب بهترین ارائه كننده خدمات منجر به ارائه بهترین خدمت به صنعت خواهد شد.
روش اجرائی ارزیابی
همانطور که قبلا اشاره شد جهت ارزیابی دو بعد عمومی و تخصصی در نظر گرفته میشود. بهمين منظور و در ابتدا کلیه اطلاعات مورد نیاز جهت ارزیابی در قالب فرم مشخصات شرکتها (پیوست شمارة ۱-۲) از شرکتهای تحت ارزیابی اخذ می گردد.
ارزیابی عمومی
در این ارزیابی شرکتها از نظر شاخص های عمومی مختلف و موثر در توانمندی شرکت مورد بررسی قرار می گیرند این شاخص ها و نحوه امتیاز دهی آنها به شرح زیر میباشد:
۱- سابقه: سابقه هر شرکت نشان دهنده میزان تجربه اجرایی و اعتبار هر شرکت می باشد و از اهمیت خاصی در ارزیابی شرکت برخوردار است. جهت امتیازدهی به این شاخص، بازاء هر یک سال سابقه شرکت یک امتیاز در نظر گرفته می شود.
جهت بررسی این فاکتور تاریخ ثبت و تاسیس شرکت اخذ شده در فرم مشخصات شرکتهای خدمات مهندسی در نظر گرفته شده و مدارک شرکت جهت کنترل صحت و سقم اطلاعات منعکس شده در این فرم بررسی میشود در صورت سقم اطلاعات امتیاز منفی برای این شاخص در نظر گرفته میشود.
ضریب در نظر گرفته شده برای این آیتم عدد ۲ میباشد. کمیت شاخص با کسر امتیاز منفی در ضریب مربوطه ضرب میشود و امتیاز این شاخص بدست می آید.
۲- تعداد شعب یا نمایندگی:
نمایندگی و شعب مختلف برای یک شرکت نشان دهنده توانایی و قابلیت انجام پروژه در نقاط مختلف جغرافیایی میباشد.
جهت امتیازدهی به این شاخص بازاء هر نمایندگی یا شعبه ۱ امتیاز در نظر گرفته میشود ضریب مورد نظر برای این آیتم عدد ۱ میباشد. شعبه یا نمایندگی اعلام شده توسط شرکت مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در صورت عدم صحت در ارائه اطلاعات امتیاز منفی به این فاکتور تعلق خواهد گرفت.
۳- تجهیزات، امکانات، سرمایه:
از آنجا که تجهیزات، امکانات و سرمایه نشان دهنده توان عملیاتی یک شرکت می باشد و هر چه یک شرکت از این نظر قویتر باشد قدرت بالاتری در ارائه خدمات دارد، این آیتم در ارزیابی در نظر گرفته میشود.
جهت امتیاز دهی به این شاخص امکانات شرکت از نظر محل و تجهیزات از طریق بازدید از شرکت و یا بررسی امکانات اعلام شده در فرم مشخصات شرکتها (پیوست شمارة ۱-۲) مورد بررسی قرار میگیرد این شاخص به چهار شکل عالی با کمیت۲۰-۱۵، خوب۱۵-۱۰، متوسط۱۰-۵ و ضعیف ۵-۰ امتیازدهی میگردد. ضریب مربوطه به این شاخص عدد ۱ میباشد.
۴- گواهي نامه، تاييديه، گريد:
هر تاييديه و گريد از سازمانهاي معتبر دولتي و خصوصي نشان دهنده قابليت و توانمندي يك شركت مي باشد اين شاخص در ارزيابي يك شركت مورد بررسي قرار مي گيرد و به ازاء هر تاييديه، گواهي و با گريد از سازمانهاي معتبر يك امتياز در نظر گرفته مي شود. ضريب مورد نظر جهت اين شاخص عدد يك مي باشد.
۵- كادر شركت:
نيروي انساني متخصص در هرشركت در توانمندي و قابليت ارائه خدمات تخصصي و كاربردي آن شركت نقش بسزايي را ايفا مي نمايد. در اين شاخص، ارزيابي واقعي و كاملي بر كادر تخصصي تمام وقت و پاره وقت يك شركت انجام مي گيرد، و براي هر فرد امتياز دهي صورت مي پذيرد. مجموع امتيازات نشان دهنده امتياز كلي كادر شركت خواهد بود.
درواقع در اين ارزيابي نه تنها موسسين شركت و افراد ثابت شركت امتياز دهي مي شود بلكه توانمندي واقعي شركت در بكارگيري كارشناسان و متخصصين بصورت موردي و پاره وقت نيز محاسبه و امتيازدهي خواهد شد.
كميت اين شاخص در جدول شماره ۱-۲-۲ فرم ارزيابي پيمانكاران ( پيوست شمارة ۲-۲ ) محاسبه مي گردد.
در اين جدول در ستون اول تقسيم بندي از نظر درجه تحصيلي در چهار مقطع دكترا، فوق ليسانس، ليسانس، فوق ديپلم صورت گرفته است و براي اين چهار مقطع تحصيلي فاكتورهاي مهم با ضرايب متفاوت نسبت به اهميت فاكتور در نظر گرفته شده است اين فاكتورها و نحوه محاسبه امتياز اين فاكتورها به شرح زير مي باشد.
تعداد كادر ثابت و غيرثابت شركت: جهت محاسبه امتياز اين فاكتور، تعداد كادر شركت در هر مقطع تحصيلي تفكيك و محاسبه مي شود. مجموع تعداد كادر شركت در هر مقطع تحصيلي به دو بخش پاره وقت و تمام وقت تفكيك شده و در ضريب مربوط به خود ضرب مي گردد. ضريب مربوط به كادر ثابت شركت عدد ۴ و ضريب مربوط به كادر غيرثابت عدد ۲ مي باشد. مجموع دوحاصلضرب امتياز هر مقطع تحصيلي در اين ستون را نتيجه مي دهد.
مجموع سوابق كاري: از آنجا كه تجارب كاري هر فرد در قابليت و توانمندي آن فرد نقش بسزايي دارد اين آيتم از اهميت زيادي در ارزيابي برخوردار است. جهت محاسبه امتياز اين آيتم در هر مقطع تحصيلي مجموع سوابق كاري كادر شركت محاسبه مي شود و اين محاسبه بر حسب سوابق كاري و دانشگاهي تفكيك مي گردد.
اين تفكيك از آن جهت صورت مي گيرد كه سوابق و تجارب اجرايي جهت استفاده در صنعت كاربردي تر از سوابق تئوريك دانشگاهي مي باشد بدين جهت ضريب انتخابي براي سوابق دانشگاهي عدد ۲ و ضريب مربوط به سوابق كاربردي عدد ۴ در نظر گرفته شده است.
بنابراين مجموع سوابق برحسب كاربردي و يا دانشگاهي در ضريب مربوطه ضرب خواهد شد و در نهايت مجموع اعداد حاصل، امتياز سوابق كاري را در هر مقطع تحصيلي از اين ستون محاسبه مي نمايد.
مجموع تاليفات: به ازاء هر تاليف، تدوين و فعاليت علمي در رشته تخصصي هر فرد به تفكيك مقطع تحصيلي ۱ امتياز در نظر گرفته مي شود و بدين ترتيب امتياز هر مقطع تحصيلي از اين ستون محاسبه مي گردد.
مجموع دوره هاي آموزشي گذرانده شده: هر دوره آموزشي باعث ايجاد مهارتي در فرد تحت آموزش خواهد شد. از اين جهت اين آيتم در ارزيابي در نظر گرفته شده است و به ازاء هر دوره گذرانده شده ۱ امتياز محسوب مي شود و مجموع دوره هاي گذرانده شده به تفكيك مقطع تحصيلي امتياز هر خانه از اين ستون را محاسبه مي نمايد.
عضويت در سازمانها: عضويت در هرسازمان و ارگان معتبر، نشان دهنده فعاليت و وضعيت ارتباطي فرد مورد ارزيابي مي باشد. به همين دليل اين آيتم در ارزيابي درنظر گرفته مي شود و به ازاء هر عضويت در سازمان و ارگان معتبر به تفكيك مقطع تحصيلي ۱ امتياز در نظر گرفته مي شود و بدين ترتيب امتياز هر خانه از اين ستون محاسبه مي گردد.
امتياز ميزان سهام: نظر به اينكه سهامداران عمده در تصميم گيري و سياست گذاري يك شركت موثر مي باشند و جهت بررسي اينكه ميزان عمده سهام يك شركت در اختيار چه افرادي و در چه مقطع تحصيلي است اين آيتم در نظر گرفته شده است. مجموع درصد سهام كادر شركت به تفكيك مقطع تحصيلي محاسبه مي گردد. و به ازاء هر ۱۰% سهم يك امتياز تخصيص مي يابد. بدين ترتيب اميتز هر خانه از اين ستون محاسبه مي گردد.
بعد از محاسبه امتياز فاكتورهاي فوق به تفكيك مقطع تحصيلي، مجموع امتيازات هر رديف محاسبه مي گردد. و در ضريب مربوطه ضرب مي گردد.
ضرايب در نظر گرفته شده براي هر مقطع عبارت است از:
ضريب ۴ ( مقطع دكترا)، ضريب ۳ ( مقطع فوق ليسانس)، ضريب ۲ ( مقطع ليسانس )، ضريب ۱ ( مقطع فوق ديپلم) در نظر گرفته شده است.
بدين ترتيب كميت شاخص كادر شركت با جمع امتيازات مقاطع تحصيلي مختلف بدست مي آيد، ضريب مربوط به اين شاخص عدد ۳ مي باشد و بعداز ضريب كميت شاخص درضريب، جهت قرارگرفتن نتيجه، در يك رنج منطقي حاصلضرب برعدد ۱۰۰ تقسيم مي گردد.
عدد نهايي امتياز مربوط به شاخص كادر شركت خواهد بود.
قابل ذكر است كه اطلاعات لازم جهت محاسبه امتياز كادر شركت شامل اطلاعات عمومي و تحصيلي فرد، سوابق كاري، عضويت در سازمانها، تاليف و تدوين تخصصي و دوره هاي گذرانده شده، در فرم مشخصات فردي در مجموعه فرم مشخصات شركت هاي ارائه كننده خدمات(پيوست ۱-۲ ) قبلا از شركت تحت ارزيابي اخذ مي گردد.
۶- انواع خدمات قابل ارائه:
فعاليت يك شركت در چند شاخه تخصصي نشان دهنده وجود توانمندي و تخصصهاي متنوع در بافت شركت مي باشد. اين آيتم در ارزيابي شركتها در نظر گرفته مي شود.
جهت امتياز دهي به اين شاخص به تعداد هريك از شاخه هاي تعريف شده خدمات ۱ امتياز محسوب مي شود.
هشت شاخه خدماتي تعريف شده به همراه زير شاخه هاي آنها عبارت است از:
۱-۶ بهينه سازي:
دانش فني و فرمولاسيون
كاهش ضايعات
انتخاب و انتقال تكنولوژي
طراحي خطوط توليد و محصول
مواد اوليه
۲-۶ كيفيت و استاندارد:
استقرار سيستم هاي كيفيت
سورويانس ( فعاليتهاي بازرسي)
استاندارد محصول
كاليبراسيون
۳-۶ تجهيزات و ماشين آلات:
طراحي و ساخت
نصب و راه اندازي
تعميرات و نگهداري
اتوماسيون
۴-۶ بازار و فروش:
شناخت بازار، مشتري و فرهنگ مصرف
تعيين بازار هدف
كمك به اتخاذ استراتژي مطلوب
نحوه توزيع و تعيين كانال مطلوب
خدمات بازرگاني
۵-۶ سرمايه گذاري، مالي و حقوقي:
بررسي توجيه فني و اقتصادي طرحها
خدمات مالي و حسابداري و سرمايه گذاري داخلي و خارجي
خدمات حقوقي
ايجاد تنوع در منابع مالي
۶-۶ مديريت:
بهبود نظام برنامه ريزي
تدوين برنامه ريزي استراتژيك
بهبود و توسعه نظام مديريتي
تعيين نيازهاي آموزشي مديران
تدوين سيستمهاي ارزيابي
توسعه منابع انساني
۷-۶ آموزش تخصصي و عمومي:
فرآيند توليد
نگهداري سيستم ها و تجهيزات
مديريتي
آموزشهاي مهارتي كاركنان
۸-۶ فناوري اطلاعات و اطلاع رساني:
طراحي بانك هاي اطلاعاتي
طراحي صفحات وب
خدمات سخت افزاري و نرم افزاري
سيستم هاي اطلاعات مديريت
طراحي سيستم هاي نرم افزاري
لازم به ذكر است خدمات قابل ارائه در كاربرگ مشخصات شركتهاي ارائه كننده خدمات از شركتها اخذ مي گردد و مواردي قابل امتياز دادن است كه شركت در اين موارد پروژه هاي انجام شده يا در دست انجام داشته باشد درغير اينصورت امتيازي به اين شاخه خدماتي تعلق نخواهد گرفت. ضريب مربوط به اين آيتم عدد ۱ مي باشد.
۷- همكاري جهت دادن اطلاعات صحيح:
از آنجايي كه انجام اين ارزيابي بدون ارائه اطلاعات صحيح از سوي شركتهاي تحت ارزيابي ميسر نمي شود اين امتياز جهت همكاري شركت در ارائه اطلاعات صحيح و كامل منظور مي گردد. رنج اين امتيازات ۲۰-۰ مي باشد.
بدين ترتيب از جمع امتيازات ۷ فاكتور ذكر شده فوق در نهايت امتياز عمومي شركت در قالب جدول شمارة ۲-۲-۲ محاسبه مي گردد.
- ارزيابي تخصصي
بهترين فاکتورجهت ارزيابي تخصصي يک شرکت، بررسي پروژه هاي در دست انجام و انجام شده شرکت در يک فعاليت تخصصي است. چرا که اين پروژه ها نه تنها سطح تخصصي يک شرکت را نشان ميدهد بلکه نمايانگر قدرت يک شركت در جذب متقاضيان در ارائه خدمات تخصصي است.
از آنجا که هدف ازاين ارزيابي شناخت بهترين شرکت و تعيين گريد شرکتها در هر فعاليت تخصصي است بنابر اين ارزيابي در هر فعاليت تخصصي بصورت جداگانه صورت مي گيرد و براي اين کار پروژه هاي انجام شده و در دست انجام در آن فعاليت بطور دقيق و همه جانبه مورد بررسي قرار مي گيرد. امتياز پروژه اي هر شرکت در جدول شمارة ۳-۲-۲ فرم ارزيابي پيمانکاران ( پيوست ۲-۲) محاسبه ميگردد.
دراين جدول فاکتورهاي موثرکه نشان دهنده توانمندي شرکت درانجام پروژه ها ميباشددر ارتباط با ۱۰ پروژه شاخص در آن فعاليت تخصصي مورد محاسبه و ارزيابي قرار ميگرد.
اگر تعداد پروژه هاي مربوط به فعاليت تخصصي کمتر از ۱۰ پروژه باشد بديهي است به تعداد موجود پروژه ها، ارزيابي انجام گرفت و امتياز دهي صورت ميگيرد.
فاکتورهاي مورد بررسي در هر پروژه عبارت است از :
مبلغ پروژه :
ارزش ريالي پروژه نشان دهنده حجم پروژه ميباشد . بدين ترتيب که هرچه مبلغ دريافتي در قبال انجام پروژه بيشتر باشد، حجم خدمات ارائه شده از سوي شرکت به کار فرما بيشتراست.
بنابراين، اين فاکتور در ارزيابي پروژه بررسي و امتياز دهي مي شود و بازاء هريک ميليون ريال ۱ امتياز براي اين فاکتور در نظر گرفته خواهد شد. ضريب در نظر گرفته شده براي اين آيتم عدد ۲ مي باشد که بعد ازجمع امتياز ستون مبلغ پروژه در عدد ۲ ضرب مي شود و امتياز کل اين آيتم محاسبه مي گردد.
لازم به ذکر است که اطلاعات مربوط به پروژه ها ازجمله مبلغ دريافتي پروژه در قالب فرم مشخصات پروژه در فرم مشخصات شرکتهاي ارائه كننده خدمات ( پيوست ۱-۲ ) دريافت ميگردد.
همچنين جهت اطمينان از صحت اطلاعات مندرج در اين فرم قراردادهاي اين ۱۰ پروژه شاخص از شركت اخذ و بررسي ميگردد.
محدوده جغرافيائي ارائه خدمات :
از آنجا که محل انجام پروژه نشان دهنده توانمندي شرکت در ارائه خدمات ازنظر جغرافيائي ميباشد، اين فاکتور درامتياز دهي پروژه ها در نظر گرفته شده است و براي هر پروژه برحسب اينکه پروژه در همان شهر انجام شده باشد ۵ امتيازو پروژه هاي در محدوده استان۱۰ امتيازو در ساير مناطق ۱۵ امتياز درنظرگرفته مي شود. ضريب تعيين شده براي اين آيتم ۱ است که مجموع امتيازهاي اين ستون امتياز کل اين آيتم را محاسبه مي نمايد .
۳ – مطابقت پيشرفت پروژه ها با برنامه زمانبندي :
يکي از آيتم هاي نشان دهنده کيفيت انجام پروژه ها تطابق پيشرفت پروژه با برنامه زمانبندي اعلام شده از طرف شركت مي باشد به همين دليل اين فاکتور در ارزيابي پروژه هاي شرکت در نظر گرفته شده و جهت امتيازدهي، چهار صورت عالي با امتياز۲۰- ۱۵ خوب با امتياز ۱۵- ۱۰ و متوسط با امتياز۱۰-۵ و ضعيف با امتياز۵- ۰ تعريف شده است. اين فاکتوراز طريق پرسش از کارفرما و کنترل تاريخ شروع و اتمام پروژه بررسي ميگردد. ضريب درنظر گرفته شده براي اين فاکتور عدد ۲ ميباشدکه بعد از جمع امتيازهاي اين ستون عدد حاصل دراين ضريب ضرب شده و امتياز اين فاکتور محاسبه ميگردد.
۴ – رضايت کار فرما :
رضايت کارفرما از نحوه ارائه خدمات تخصصي و کيفيت انجام کار يکي از فاکتورهاي مهم ارزيابي پروژه هاي شرکت محسوب مي شود. اين فاکتور نيز ازطريق پرسش ازکار فرماهاي پروژه ها صورت ميگيرد و به چها رشکل عالي با امتياز ۲۰-۱۵ خوب با امتياز ۱۵- ۱۰ ، متوسط با امتياز ۱۰-۵ ، ضعيف با امتياز ۵- ۰ امتيازدهي مي شود. ضريب درنظر گرفته شده براي اين آيتم عدد ۲ ميباشدکه بعد از جمع امتيازهاي اين ستون عدد حاصل دراين ضريب، ضرب مي شود و امتياز اين فاکتور محاسبه ميگردد.
۵- سطح تخصصي افراد مرتبط با پروژه
سطح تخصصي کادر درگير با پروژه نشان دهنده سطح تخصصي پروژه ها ميباشد درواقع هرچه با تخصصهاي مرتبط تري درپروژه ها دخيل باشند, پروژه از سطح کيفي بالاتري برخوردار خواهد بود جهت امتياز دهي اين فاکتور چهار شکل عالي با امتياز۲۰-۱۵ خوب با امتياز ۱۵- ۱۰ ، و متوسط با امتياز ۱۰- ۵ ضعيف با امتياز ۵- ۰ در نظر گرفته مي شود.
اطلاعات مربوط به کادر تخصصي هر پروژه به همراه رشته تحصيلي و تخصص کادر پروژه در فرم مشخصات پروژه در مجموع فرم مشخصات شرکتهاي ارائه كننده خدمات ( پيوست ۱-۲ ) ازشرکتهاي تحت ارزيابي اخذ مي گردد .
ضريب در نظرگرفته شده براي اين فاکتور عدد ۳ مي باشد که بعد از جمع بندي امتيازهاي اين ستون دراين ضريب ضرب شده و امتياز اين ستون محاسبه ميگردد.
از جمع امتيازهاي فاکتورهاي ذکرشده, امتيازکل پروژه درهر فعاليت تخصصي بدست مي آيد.
بدليل اهميت فاکتور پروژه هاي انجام شده و دردست انجام درتوانمندي و قابليت يک شرکت ضريب در نظر گرفته شده جهت امتياز تخصصي اين فاکتور عدد ۶ مي باشد.
بعد از محاسبه امتياز پروژه هاي شرکت در هر فعاليت تخصصي اين عدد در ۶ ضرب مي شود و جهت قرار گرفتن اين امتياز در رنج منطقي ساير امتيازات بر عدد ۱۰۰ تقسيم مي گردد. بدين ترتيب امتياز شرکت در هرفعاليت تخصصي محاسبه مي گردد.
لازم به ذکر است چنانچه پروژه هاي يک شرکت درهرفعاليت تخصصي از ۱۰ پروژه بيشتر باشد به ازاي هر۱۰ پروژه اضافه بر ۱۰ پروژه شاخص ۱ امتياز به امتياز تخصصي شرکت اضافه مي گردد.
امتياز کل شرکت از جمع امتياز تخصصي و عمومي محاسبه خواهد شد (جدول شماره ۴-۲-۲ ) و از روي امتياز حاصله گريد تخصصي شرکت در هر فعاليت تعيين مي گردد.